Służebność mieszkania to jeden ze sposobów na zagwarantowanie bliskim dachu nad głową, przy jednoczesnym zachowaniu praw do nieruchomości. Jest ona bardzo często wykorzystywana przez rodziców i dziadków, którzy chcą przepisać dom lub mieszkanie na dzieci, czy też wnuków. Co ważne, rodzi ona szereg obowiązków i konsekwencji prawnych, dlatego warto zgłębić ten temat przed podpisaniem stosownego aktu.
Co to jest służebność mieszkania? Podstawowe informacje
Służebność mieszkania zaliczana jest do tak zwanej służebności osobistej, ponieważ dotyczy wskazanej osoby fizycznej. Traktowana jest ona jako służebnik, który otrzymuje prawo do korzystania z całej lub części nieruchomości na mocy umowy podpisanej z właścicielem.
Jak to wygląda w praktyce? Warto wyjaśnić to na przykładzie. Rodzic dysponujący mieszkaniem może przepisać je na dziecko z zastrzeżeniem prawa do użytkowania z jego wyznaczonej części. W takiej sytuacji staje się on służebnikiem, natomiast dziecko właścicielem (oczywiście po przekazaniu praw do nieruchomości).
Służebność mieszkania często traktowana jest jako pewne zabezpieczenie, dzięki któremu osoba przepisująca mieszkanie nie traci dachu nad głową. Może mieć pewność, że będzie miała gdzie mieszkać.
Służebność osobista mieszkania może zostać ustanowiona:
- w drodze umowy cywilnoprawnej,
- przez treść testamentu,
- na podstawie decyzji administracyjnej,
- w ramach podziału majątku (na przykład przy rozwodzie).
Służebność mieszkania musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, w przeciwnym wypadku w świetle prawa będzie nieważna. Po jego podpisaniu fakt ustanowienia służebności trzeba zgłosić do wydziału ksiąg wieczystych w celu wprowadzenia stosownego wpisu.
Prawa i obowiązki służebnika – to warto wiedzieć!
Ze względu na specyfikę służebności, należy ona do bardzo poważnych zobowiązań – i to po obu stronach. Warto zatem mieć pełną wiedzę na jej temat, tak aby uniknąć przykrych sytuacji związanych z nieprzestrzeganiem praw i obowiązków wynikających z umowy. Zwłaszcza że chodzi tutaj o dach nad głową.
Obowiązki służebnika mieszkania
Te najważniejsze dotyczą opłat, w których służebnik musi partycypować. Oczywiście na podstawie konkretnych zapisów. W większości przypadku dotyczą one opłat za prąd, wywóz śmieci, wodę, gaz i media.
Obowiązki służebnika związane są ponadto z koniecznością przestrzegania norm społecznych w trakcie wspólnego korzystania z nieruchomości. Do tego dojść mogą jeszcze inne kwestie zawarte w umowie, ustalane indywidualnie przez obie strony.
Tutaj mała uwaga. Obok służebność mieszkania istnieje coś takiego jak dożywotnia służebność mieszkania, na mocy której właściciel mieszkania przenosi jego własność na inną osobę w zamian za utrzymanie i opiekę.
Prawa służebnika mieszkania
Skoro znasz już obowiązki, możemy przejść do praw. Te, co naturalne, dotyczą w głównej mierze możliwości korzystania z nieruchomości. W jakim zakresie? To reguluje umowa, dlatego wszystko zależy od podpisujących ją stron. Służebność obejmować może na przykład konkretny pokój, części wspólne, jak również ogródek, garaż bądź miejsce parkingowe.
Prawa służebnika związane są ponadto z możliwością przyjęcia do mieszkania innych osób – dzieci, małżonka, partnera itd. Co ważne, mogą one zostać zameldowane pod tym adresem.
To oczywiście nie wszystko, ponieważ szczegółowe prawa i obowiązki służebnika zawsze reguluje podpisana umowa. To samo tyczy się zresztą ewentualnych opłat za służebność (może być ona też bezpłatna). Między innymi właśnie dlatego tak istotne jest, aby dokument został sporządzony w sposób staranny, z uwzględnieniem wszelkich kwestii prawnych.
Jeśli masz wątpliwości, czy umowa zawiera niezbędne zapisy i czy Twoje prawa zostały właściwie zabezpieczone, skontaktuj się z prawnikiem. Dzięki temu unikniesz ewentualnych problemów w przyszłości.
